osteopatia/rehabilitacja/dietetyka/trening personalny/ masaż leczniczy
Zespół cieśni nadgrastka
Zespół ten dotyczy ok. 3,8% populacji (Atroshi et al. 1999) i często objawia się bólem, drętwieniami i osłabieniem siły okolicy nadgarstka i dłoni. Najczęściej pojawia się u kobiet w wieku 40-60 lat i jest związany z wykonywaną pracą.
Przyczyn może być wiele natomiast mechanizm jest podobny. W wąskim kanale nadgarstka przebiega nerw, naczynia oraz wiele ścięgien. Kanał tworzony jest z kości nadgarstka oraz mocnego więzadła. Jeżeli w kanale zabraknie miejsca uciskany jest n. pośrodkowy, który unerwia czuciowo i ruchowo dużą część dłoni i palców, dając np. ból lub drętwienie pierwszych 3 palców oraz połowy serdecznego, osłabienie chwytu, zanik mięśni dłoni, obrzęk. W pierwszej fazie ból najczęściej budzi w nocy a strzepywanie dłoni przynosi ulgę. Obserwuje się niezgrabność ruchów precyzyjnych i upuszczanie przedmiotów, czasem klikanie nadgarstkiem przynosi ulgę.
Na tego typu chorobę najbardziej narażone są osoby pracujące w długotrwałym zgięciu lub wyproście nadgarstka np. przy komputerze, dźwigające czy poddane wibracji. Wśród innych czynników można wymienić np. cukrzycę, choroby serca, nerek, wątroby, zaburzenia hormonalne prowadzące do zatrzymania większej ilości płynów w organizmie lub uszkadzające nerwy. Dając podobny efekt ucisku nerwu w kanale.
Często objawy nie odpowiadają ściśle zaopatrzeniu czuciowemu n. pośrodkowego, co zwraca naszą uwagę na przyczyny napięciowe podszywające się pod zespół cieśni nadgarstka (Stevens et al., 1999). Za podobnym założeniem przemawia fakt, iż tylko 1 z 5 osób wykazująca symptomy zespołu ma dodatnie wyniki badań elektromiograficznych (Amirlak et al. 2010). Badanie to pozwala określić czy i gdzie nerw jest uciskany ponieważ poniżej ucisku będzie spowolnione przewodnictwo nerwowe. Dodatkowo strzelający palec czy ch. Duputrena będące deformacją powięzi okolicy dłoniowej ścięgien zginaczy występuje u ok. 20% osób, wskazując na zależność napięcia układu powięziowego a objawów przypominających zespół cieśni nadgarstka. Dzięki tej zależności poprzez odpowiednią pracę na układzie powięziowym można w wielu przypadkach spodziewać się znaczącej poprawy.
Leczenie można podzielić na dwie grupy:
– leczenie zachowawcze (rehabilitacja, fizykoterapia, osteopatia) oraz gdy to okaże się nieskuteczne
– leczenie operacyjne (w standardowym leczeniu stosuje się ultradźwięki, niesterydowe i/lub sterydowe leki p/zapalne, mobilizację kości nadgarstka. Magnetoterapia oraz ćwiczenia okazują się być znacznie mniej skuteczne)
Osteopata dysponuje gamą technik, które mogą znacząco przyspieszyć powrót do pełnej sprawności. Jedną z nich jest neuromobilizacja n. pośrodkowego. Jest to sekwencja ruchów, która ma na celu przesuwanie uciśniętego nerwu w kanale nadgarstka, dzięki czemu można osiągnąć chwilowe odbarczenie danego fragmentu nerwu oraz zmniejszyć obrzęk w tej okolicy co przekłada się na zmniejszenie objawów. Aby zwiększyć elastyczność kanału przez który przebiega nerw, osteopata może wykonać manipulacje kości nadgarstka.
Powtarzające się przeciążenia oraz ucisk będą powodowały pogrubianie pochewek ścięgien oraz bliznowacenie tkanek otaczających nerw, zatem będzie następowało progresywne zaciskanie oraz pogarszanie ślizgu nerwu oraz ścięgien. Aby temu przeciwdziałać oprócz wspomnianych neuromobilizacji czy manipulacji osteopata będzie pracował na samej okolicy więzadła poprzecznego nadgarstka, powięzi przedramienia i dłoni starając się zmniejszyć napięcie pozostałych tkanek tworzących kanał nadgarstka lub struktur przechodzących przez niego (np. ścięgna). Ale to nie koniec. Praca może również rozciągnąć się w kierunku barku aby uwolnić powięź okolicznych naczyń oraz n.pośrodkowy w jego początkowym przebiegu co powinno poprawić jego stan na obwodzie. Kolejnym elementem, który może wymagać uwagi jest kręgosłup szyjny, z którego wychodzi wspomniany wyżej nerw.
mgr Przemysław Sekuła- osteopata
